Dr. Dicle Büyüktaşkın'ın webinarından iki dilli çocuk yetiştirme rehberi
Geçen hafta, Dr. Dicle Büyüktaşkın'ın Newbee tarafından düzenlenen ve çocukları iki veya daha fazla dille yetiştirmenin faydalarına odaklanan web seminerine katılma fırsatı bulduk!
Ankara Gazi Üniversitesi'nde Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi alanında çalışmakta olan Dr. Büyüktaşkın, yakın zamanda Minnesota, Rochester'daki Mayo Clinic'te bir yıllık ihtisas programını tamamladı. Bu süreçte, yurt dışında yaşayan ailelerin çocuklarını bulundukları ülkenin diliyle mi yoksa birden fazla dille mi yetiştirmeleri gerektiği sorusuyla sıkça karşılaştıklarını fark etti.
Son yıllarda artan göç sebebiyle, bu konu giderek daha fazla önem kazandı. Çünkü artık daha fazla ebeveyn yurtdışında çocuk yetiştiriyor ve çocuklarının ne kadar fazla dil bilirse gelecekte o kadar çok fırsat ve imkan elde edeceğinin bilincine varıyor.
ANA NOKTALAR
Dr. Büyüktaşkın'ın web seminerinden çocukları birden fazla dille yetiştirme konusunda öğrendiğimiz bazı önemli noktalar:
Bir çocuğun ilk beş yılı, büyük bir bilişsel gelişim gösterdiği ve yeni dilleri hızlıca öğrenebildiği "altın yıllar" olarak kabul edilir. Hatta bu, anne karnındaki bebekler için bile geçerlidir! Bebekler, doğduklarında konuşulan dilleri ayırt etmeye başlayabilir.
Ebeveynlerin çocuklarının bir dili öğrenmesine yardımcı olmasının en önemli yolu, onlarla o dilde etkileşimde bulunmaktır. Birlikte kitap okumak etkili yöntemlerden bir tanesidir.
İki dilli çocuk yetiştirmek için yurtdışında yaşamanıza veya çok uluslu bir aileye sahip olmanıza gerek yoktur. Birçok ebeveyn, çocuklarına başka bir dili tanıtmanın yollarını aramaktadır.
ÇOK DİLLİ YETİŞMENİN FAYDALARI HAKKINDA ARAŞTIRMALAR
Yıllar boyunca araştırmacılar, çocuklar iki dilli yetiştirildiğinde beyinlerinin farklı şekilde gelişip gelişmediğini anlamak için çeşitli çalışmalar yapmıştır. Fiziksel olarak belirgin değişiklikler görülmese de, iki veya daha fazla dil bilen çocukların daha empatik, yaratıcı olduğu ve yüksek yönetsel işlevlere (problem çözme, planlama ve karar verme gibi) sahip oldukları bulunmuştur.
İKİ DİLLİLİK TÜRLERİ
Dr. Büyüktaşkın, web seminerinde üç farklı iki dillilik türünü ele aldı:
Eş zamanlı iki dillilik - Çocuklar, aynı anda iki ana dile maruz kaldıklarında ortaya çıkar. Örneğin, ebeveynlerin farklı ana dilleri varsa.
Sıralı iki dillilik - Çocuklar, evde bir dil öğrenirken okulda başka bir dili öğrenir.
Alıcı iki dillilik - Çocuklar, birden fazla dili anlarlar ancak sadece tek bir dili konuşurlar.
NE YAPABİLİRSİNİZ?
İki dillilik çocuklar için büyük bir avantaj olabilir, ancak bunu doğru yapmak için dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır:
Çocukları farklı dillere maruz bırakın. Eğer farklı bir ülkede yaşıyorsanız, o ülkenin diline de maruz kaldıklarından emin olun.
Etkileşimli hale getirin! Pasif maruziyet (televizyon izlemek, sesli kitap dinlemek) faydalı olabilir, ancak çocukların gerçekten bir dili öğrenebilmesi için etkileşimli bir şekilde kullanmaları gerekir.
Ana dilinizde konuşun! Çocuklar, ebeveynlerinden en iyi şekilde dili öğrenir ve ebeveynlerinin kendilerini en iyi ifade ettiği dilde konuşmaları önemlidir.
Çocuğum dilleri karıştırırsa ne yapmalıyım?
Çocukların aynı cümle içinde farklı dilleri karıştırmaları oldukça normaldir ve bu durum düzeltilmesi gereken bir sorun değildir. Çocuğunuzu bu konuda düzeltmek için sert bir tutum sergilemek veya cezalandırmak, onun dil öğrenme sürecine zarar verebilir. Bunun yerine, doğal bir şekilde doğru örnekler sunarak öğrenmesini destekleyebilirsiniz.
ÇOK DİLLİLİK İLE İLGİLİ YANLIŞ BİLİNENLER
Web seminerinde, iki dilli çocuk yetiştirme konusunda yaygın olan bazı yanlış inanışları ele aldık:
"İki dil öğrenen çocuklar dilleri tam öğrenemez."
🚫YANLIŞ!
Bir çocuğun bir dili doğru öğrenmesi, nasıl ve kimden öğrendiğiyle ilgilidir. Birden fazla dili öğrenmek, dil becerilerini zayıflatmaz."İki dilli yetiştirilen çocuklar daha geç konuşmaya başlar ve dil gelişimi geride kalır."
🚫YANLIŞ!
İki dilli çocuklar bazen tek dilli akranlarına kıyasla biraz daha geç konuşmaya başlayabilir, ancak bu durum geçicidir ve akademik veya bilişsel gelişimlerinde olumsuz bir etkisi olmaz."Birden fazla dili öğrenmek çocuk için zor ve kafa karıştırıcıdır."
🚫YANLIŞ!
Çocuklar, erken yaşta 2-3 dili aynı anda öğrenme kapasitesine sahiptir."Çocuğumun yeni bir dili öğrenmesi için ona sadece sesli kitaplar dinletiyorum."
🚫YANLIŞ!
Pasif maruziyet tek başına yeterli değildir. Çocukların dili aktif bir şekilde kullanması gerekir."Sadece tek bir dil konuşuyoruz, çocuğumuzu iki dilli yetiştiremeyiz."
🚫YANLIŞ!
Ebeveynler sadece tek bir dili konuşsa bile, çocuklarını ikinci bir dille tanıştırmak mümkündür. Öğretmenler, arkadaşlar veya dil dersleri gibi ek kaynaklar kullanılabilir.
Newbee hakkında daha fazla bilgi almak veya Dr. Dicle Büyüktaşkın'ın konuşmasını izlemek için buraya tıklayın!
